Erişilebilir Turizmde Evrensel Tasarım İlkelerinin Samsun Kent Müzesi Örneğinde Değerlendirilmesi

Olcay Özışık Yapıcı

doi:10.5281/zenodo.6774468

Yazarlar

Olcay Özışık Yapıcı On Dokuz Mayıs Üniversitesi https://orcid.org/0000-0002-5197-5313

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.6774468

Anahtar Kelimeler:

Erişilebilir Turizm, Evrensel tasarım ilkeleri, Samsun Kent Müzesi, Engelli bireyler

Özet

Müzeler tarihi ve kültürel değerlerin aktarılmasında önemli rol oynamaktadır. dolayısı ile destinasyonun imajına katkı sunan merkezler arasında müzeler de yer almaktadır. kentin sahip olduğu müzeler ne kadar erişilebilir olursa o kadar çok turist aldığı hizmetten memnun kalacaktır. Müzeler, normal turistlerin ziyaret ettiği alanlar olmakla birlikte engelli, yaşlı çocuk gibi bireylerin de ziyaret etme hakkına sahip olduğu alanlardır. Ancak engelli ya da hareket kısıtlılığı olan bireyler müzelerde tasarım ve düzenlemelerden kaynaklanan sorunlarla karşılaşabilmektedir. Bu araştırmanın amacı erişilebilir turizmde evrensel tasarım ilkelerinin rolünü ortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması gözlem yöntemi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Samsun Kent Müzesi evrensel tasarım ilkelerine göre fotoğraflanarak analiz edilmiştir. Araştırma sonuçları Samsun Kent Müzesi’nin evrensel tasarım ilkeleri kapsamında tasarlanmadığını ve erişilebilir turizm açısından evrensel tasarım ilkelerinin önemli olduğunu göstermektedir.

İndirmeler

İndirme verileri henüz mevcut değil.

Referanslar

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, 2021, https://www.aile.gov.tr/media/88684/eyhgm_istatistik_bulteni_temmuz2021.pdf Erişim Tarihi: 9.11.2021

Akıncı, Z. ve Sönmez, N. (2015). Engelli Bireylerin Erişilebilir Turizm Beklentilerinin Değerlendirilmesine Yönelik Nitel bir Araştırma. Anatolia: Turizm araştırmaları Dergisi, 26(1), 97-113.

Arat, Y., ve Güner, M. (2020). Evrensel Tasarım İlkeleri Kapsamında Üniversite Yerleşkesinde Erişilebilirliğin İncelenmesi: Odtü Örneği. Euroasia Journal of Mathematics, Engineering, Natural & Medical Sciences,

Arat, Y. ve Sayar, G. (2017). İmaj Yapı Tasarımında Evrensel Tasarım İlkelerinin Rolü: Konya Bilim Merkezi. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi 5(ÖS: Ergonomi2016), 145-155.

Argyropoulos, V. S., and Kanari, C. (2015). Re-Imagining The museum through “touch” reflections of individuals with a visual disability on their experience of museum-visiting in Greece. ALTER, European Journal Of Disability Research, 130-143.

Asakawa, S., Guerreiro, J., Ahmetovic, D., Kitani, K.M., and Asakawa, C. (2018). The Present and Future of Museum Accessibility for People with Visual Impairments. ASSETS’18 The 20th International ACM SIGACCESS Conference on Computers and Accessibility, October 22–24, 2018, Galway, Ireland.

Aslan, E., ve Güneş, G. (2014). Avrupalı Seçkin Destinasyonlar (EDEN) Kapsamında Engelsiz Şehirler ve Turizm: Ulusal Yazılı Medyada Engelsizlik Üzerine Bir Tarama. 15. Kültür ve Turizm Bakanlığı, 1-15.

Ayyıldız, T., Atay, H., ve Yazıcı, A. (2014). Konaklama İşletmelerinin Engelliler İçin Olanakları ve Yöneticilerin Görüşleri: Kuşadası Örneği. Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, 2:84-100.

Buğra Tekinalp, S., ve Birol Özerk, G. (2015). Balıkesir Atatürk Parkı’nın Evrensel Tasarım Bağlamında Değerlendirilmesi. Mimarlık 382: 54-59.

Burnett, J. and Baker, H. B. (2001). Assessing the Travel Related Behaviors of the Mobility Disabled Consumer. Journal of Travel Research, Vol.40, s.4-11

Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. Ve Demirel, F. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Pegem Akademi: Ankara

Çiftçi, S. K., ve Kayhan Tunalı, S. (2021). Evrensel Tasarım Kapsamında Kamusal İç Mekanlarda Biçimlenme. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 14(77), 591-605.

Darcy, S. (2002). Marginalized participation: Physical disability, high support needs, and tourism. Journal of Hospitality Management, 9(1), 61-72.

Darcy, S., and Dickson, T. (2009). A Whole-of-Life Approach to Tourism: The Case for Accessible Tourism Experiences. Journal of Hospitality and Tourism Management, 16(1), 32-44.

Deville, E., and Kastenholz, E. (2018) Accessible tourism experiences: The voice of people with visual disabilities. Journal of Policy Research in Tourism, Leisure and Events, 10(3), 265-285. Doi: 10.1080/19407963.2018.1470183.

Dostoğlu, N., Şahin, E., Taneli, Y., (2009). Tasarıma Kapsayıcı Yaklaşım: Herkes İçin Tasarım Evrensel Tasarım: Tanımlar, Hedefler, İlkeler. Mimarlık Dergisi, 347.

Erbay, N. Ö. (2017). Müzeler ve Engelli Ziyaretçilere Yönelik Eğitim Projeleri. Milli Eğitim Dergisi, 214:345-358.

Evci, A. ve Kuş Şahin, C. (2017). Bedensel Engelli Bireylerin Erişilebilir Turizmi Değerlendirmesi Üzerine Bir Araştırma. Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi, 6(2), 681-689.

Googlemaps (2021) https://www.google.com/maps/place/Samsun+Kent+M%C3%BCzesi/@41.2863959,36.3379042,17z/data=!3m1!4b1!4m5!3m4!1s0x408877b61deece9d:0xf22ff7f915d6323!8m2!3d41.2863959!4d36.3400929 Erişim Tarihi: 5.11.2021

Gül, T. (2021). Turist Olarak “Engelli” Algısı, Turist Rehberleri Üzerine Bir Çalışma. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 21(52), 575-603. DOI: 10.21560/spcd.vi.720654.

Hacıhasanoğlu, I., (2003). Evrensel Tasarım. Tasarım Kuram Dergisi, 2(3): 93-10.

Hilmioğlu, S., ve Seçer Kariptaş, F. (2022). Erişilebilir Üniversite Kavramı Üzerine Bir İnceleme: Üniversite Mekanlarının Erişilebilirlik ve Evrensel Tasarım Yönünden Değerlendirilmesi. Online Journal of Art and Design, 10(2), 40-51.

İstanbullu Dinçer, F., Özçit, H., Cifci, I., Sezer, B., Kahraman, O. C., ve Sahinoğlu, S. (2019). Accessible museums for visually impaired: A case study from Istanbul. Journal of Tourismology, 5(2), 113‒126.

Kusayama, K. (2005). Access to museums for visually challenged people in Japan. International Congress Series - Elsevier (1282), 877-880

Mace, R., (1997). What is Universal Design, The Center for Universal Design at North Carolina State University.

Mc Kercher, B., T. Packer, M. K. Yau and P. Lam, (2003). Travel Agents As Facilitators or Inhibitors of Travel: Perceptions of People With Disabilities. Tourism Management, 24: 465-474.

McMillan, J. H. (2000). Educational research: Fundamentals fort he consumer (3.th ed.) New York: Longman.

Mesquita, S., and Carneiro, M. (2016). Accessibility of European museums to visitors with visual impairments. Disability and Society, 31(3), 373-388

Pehlivanoğlu, İ.(2012). Konaklama yapılarının engellilere yönelik oda düzenlemelerinin irdelenmesi. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 2(4), 27-35.

Samsun Kent Müzesi (2022). http://samsun.gov.tr/samsun-kent-muzesi Erişim Tarihi: 15.03.2022

Shaw, G., ve Coles, T. (2004). Disability, holiday making and the tourism industry in the UK: A Preliminary survey. Tourism Management, 25, 397-403.

Solmaz, S. A., ve Yenişehirlioğlu, E. (2021). Turizm Öğrencilerinin Engelli Bireylere ve Engelli Turizmine Bakış Açılarını Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(1), 476–487.

Şen, N., Çelik Yetim, A. ve Bilici, N. (2014). Kültür varlıkları ve müzelerin engelli turist ziyaretine uygunluğunu belirlemeye yönelik bir araştırma. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 1-16.

Tellioğlu, S. ve Şimşek, N. (2016). Dünya’da ve Türkiye’de engelli dostu turizm. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(33), 552-567.

Untwo, (2015). Manuel on Accessible Tourism for All (2015).Erişim Tarihi: 15.11.2021

Uslu, A. ve Shakouri, N. (2014). Kentsel Peyzajda Engelli/Yaşlı Birey İçin Bağımsız Hareket Olanagağı ve Evrensel Tasarım Kavramı. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 14(1), 7-14.

Ünal Ankaya, F. Ve Gülgün Aslan, B. (2020). Engelli Turizm Potansiyelinin Değerlendirilmesi: Dünya ve Türkiye Örnekleri. Ulusal Çevre Bilimleri Araştırma Dergisi, Sayı 3(2): 52-57.

Who, (2021). www.who.int Erişim Tarihi: 10.11.2021

Zengin, B. ve Eryılmaz, B. (2013). Bodrum destinasyonunda engelli turizm pazarının değerlendirilmesi. International Journal of Economics and Administrative Studies, 11, 51-74.