Turistik Tren Yolculuklarına Nostaljik Yaklaşım: Doğu, Güney Kurtalan Ve Van Gölü Ekspresleri

Özet

Dünyadaki örneklerine benzer olarak, uzun rotalara sahip olan Doğu, Güney Kurtalan ve Van Gölü Ekspresleri, dünden bugüne Türkiye’de önemli güzergâhlar arasında hareket eden nostaljik tren hatlarıdır. Bugünlerde bu trenler, uzun mesafeli ve az bilinen yörelere turistik deneyim amacıyla kullanılmaya başlanmıştır. Bu çalışma, yeni yeni gelişme gösteren bu yolculuklarda yaşanan deneyimleri öğrenmek ve bu deneyimleri daha fazla “hoş zamanlar” haline getirmek için yapılacakların belirlenmesi amacıyla hazırlanmıştır. Elde edilecek bulgular, Türkiye iç turizminde her geçen gün ivme kazanan “tren gezileri” ve “tren yolculukları” hakkında yol gösterici ve geliştirici ipuçları vermesi bakımından önemlidir. Araştırma, Doğu, Güney Kurtalan ve Van Gölü Ekspreslerindeki turistik amaçlı yolculuklar kapsamında yürütülmüştür. Araştırmaya katılan kişilerin belirlenmesinde kartopu tekniği kullanılmıştır. Bu amaçla 3 Mart 2020 tarihinde Facebook, Instagram, WhatsApp, YouTube ve Twitter üzerinden yapılan taramalarda ilk olarak iki kişiye, sonrasında 17 kişiye ulaşılmıştır. Ulaşılabilen toplam 17 kişi ile (8 Mart-28 Mart 2020) “Zoom” üzerinden görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Bu görüşmelerle 51 kişinin daha sosyal medya hesaplarına ulaşılmıştır. Sonrasında, ulaşılan 51 katılımcıya belirlenen internet ortamlarından görüşme soruları gönderilmiştir. İnternet ortamında yürütülen veri toplama süreci 13 Haziran 2020 tarihinde tamamlanmıştır. Elde edilen veriler öncelikle deşifre edilerek, sorular itibariyle içerik analizi yapılmıştır. İçerik analizi MAXQDA programı ile gerçekleştirilmiştir. Tren yolculuklarının yolda olmak, kültür, nostalji, manzara, sosyal medya, ucuzluk nedenleri ile tercih edildiği ortaya çıkmıştır. Tren yolculuklarına katılımdaki engeller ya da ertelemeler ise zaman, maddi gerekçeler, uzun güzergâh ve trenlere ulaşılabilirlik olarak belirlenmiştir. Katılımcılar, bilet fiyatlarından memnun iken hizmet kalitesini düşük, tarifeleri ve aktiviteleri yetersiz bulmaktadırlar. Tren yolculuklarının olmazsa olmazları; neşeli ortam, manzara, yataklı vagon ve aktiviteler olarak belirlenirken, yemek çeşitlerinin fazla olması ve alkollü-alkolsüz içki çeşitlerinin sunulması ile duraklarda uzun aralar verilmesi, beklenen diğer hizmetler olarak belirlenmiştir.