Pandemi Sürecinde Paylaşım Ekonomisi Platformları Kullanımında Süreklilik Niyeti

Özet

Geleneksel tüketim alışkanlıklarını hızlı ve etkin bir biçimde değiştiren bilgi ve iletişim teknolojileri, üretim ve tüketim anlamında farklı mekanizmaların gelişmesine ve yeni iş alanlarının ortaya çıkmasına yol açmıştır. Ancak 2020 yılının ilk aylarından itibaren tüm ülkeleri ve endüstrileri etkisi altına alan pandemi süreci bu alışkanlıkların yeniden biçimlenmesine ve farklı bir tüketim sürecinin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Özellikle seyahat, konaklama gibi doğrudan ve/veya dolaylı ekonomik etkilere sahip olan endüstrileri benzeri görülmemiş düşüşlere sürükleyen pandemi krizi; belirsizliklerin artış gösterdiği bir ortam oluşturmuştur. Son dönemlerde faaliyet gösteren işletme ve kullanıcı sayısındaki artışla ilgi gören paylaşım ekonomisi platformları da bu süreçten yüksek düzeyde etkilenen sektörlerden biridir. Bu bağlamda çalışma, özellikle hizmet sektöründe bireyler arası ortak paylaşımı ekonomik kazançlar aracılığı ile arttıran paylaşım ekonomisi platformlarının pandemi sürecindeki kullanım süreklilikleri üzerinde etkili olan faktörleri incelemeyi amaçlamaktadır. Paylaşım ekonomisi temelinde tüketicilerin ortak paylaşım platformlarını ve hizmetlerini pandemi döneminde kullanımlarında süreklilik niyetlerini etkileyen bileşenler hazırlanan anket formu aracılığıyla toplanan verilerle ölçümlenmiştir. Çalışma hipotezleri, en küçük kareler- yapısal eşitlik modeli (EKK-YEM) ile test edilmiştir. Elde edilen bulgular; pandemi sürecinde kullanıcıların süreklilik niyetleri üzerinde algılanan değer, algılanan kullanışlılık ve alışkanlık değişkenlerinin istatistiksel açıdan anlamlı ve pozitif etkileri olduğunu göstermiştir. Çalışmada ayrıca pandemi sürecinde algılanan risk ve taklit etme davranışının kullanıcıların süreklilik niyetleri üzerinde istatistiksel açıdan anlamlı bir etkiye sahip olmadığı görülmüştür.