PASTORAL GÖÇEBE TOPLUMLAR VE KÜLTÜREL PEYZAJ KORUMANIN ÖNEMİ

Özet

İnsanlık tarihi ile birlikte doğanın tahribi de başlamıştır. Bu tahribat yerleşiklerce son üç yüz yılda geri dönüşü olmayacak boyutlara ulaşmıştır. Doğal peyzajın parçası olan yaban hayatı da bu tahribatlardan etkilenmiştir. Bununla birlikte sular kirletilmekte, topraklar verimsizleşmekte ve çölleşmektedir. Ormanlar tahrip edilerek tarım arazilerine çevrilmektedir. Pastoral göçebe toplumlar ise doğal peyzajın parçası olan kırları kendi evleri olarak görmüş ve korumaya çalışmışlardır. Besledikleri hayvanlar ile de eko-sistemin doğal bir parçası olmuşlardır. Anadolu’da yaşayan pastoral göçebe topluluklara Anadolu’ya özel “Konar-göçer” topluluklar ya da daha özel ifadeyle “Yörük”, “Türkmen” ifadeleri kullanılmıştır. Bu araştırmada, yörüklerin bin yıldır Anadolu’da oluşturdukları kültürel peyzajın parçası olan halk baytarlığına değinilmektedir. Geleneksel ekolojik bilgi birikimi ile oluşan ancak her geçen gün yörüklerin yaşam alanları sınırlandığı için kaybolan bu bilgileri gelecek nesillere ulaştırabilmenin yolları aranmaktadır.