TURİZMDEN SAĞLANAN KİŞİSEL FAYDA VE TURİZM GELİŞİM DESTEĞİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE TURİZMİN ALGILANAN OLUMLU ETKİLERİNİN ARACI ROLÜ

Erkan GÜNEŞ

doi:10.5281/zenodo.6397355

Yazarlar

Erkan GÜNEŞ Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi https://orcid.org/0000-0002-9196-3958

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.6397355

Anahtar Kelimeler:

Kişisel fayda, turizm algısı, turizm gelişim desteği, Kemaliye

Özet

Bu araştırmada turizmden sağlanan kişisel faydanın turizm gelişim desteğine ilişkin etkisine yönelik bir model oluşturulmuştur. Bu modelde turizmden sağlanan kişisel fayda ve turizm gelişimine verilen destek arasındaki ilişki ve bu ilişkide turizmin algılanan olumlu etkilerinin aracı rolünün bulunup bulunmadığı incelenmiştir. Bu kapsamda, Kemaliye destinasyonunda yaşayan 253 yerel halktan anket yöntemiyle veri toplanmıştır. Elde edilen veriler, SPSS 22, AMOS 23 ve PROCESS MACRO programları kullanılarak test edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre; turizmden sağlanan kişisel faydanın turizm gelişim desteğini pozitif yönde etkilediği ve turizmden sağlanan kişisel fayda ile turizm gelişimine verilen destek arasındaki ilişkide turizmin algılanan olumlu etkilerin aracı rolü olduğu tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular doğrultusunda öneriler sunulmuştur.

İndirmeler

İndirme verileri henüz mevcut değil.

Referanslar

Aas, C., Ladkin, A., & Fletcher, J. (2005). Stakeholder collaboration and heritage management. Annals of Tourism Research, 32(1), 28-48.

Almeida-García, F., Pelaez-Fernandez, M. A., Balbuena-Vazquez, A., & Cortes- Macias, R. (2016). Residents’ perceptions of tourism development in Benalmadena (Spain). Tourism Management, 54, 259-274.

Andriotis, K., & Vaughan, R. D. (2003). Urban residents’ attitudes toward tourism development: The case of Crete. Journal of Travel Research, 42(2), 172-185.

Ap, J. (1992). Residents’ perceptions on tourism impacts, Annals of Tourism Research, 19(4), 665-690.

Ayaz, N., & Parlak, U. (2019). Kırsal alanlarda yaşayan yerel halkın kişilik tipleri ve turizm algısı. Journal of History Culture and Art Research, 8(3), 480-494.

Baron R. M., & Kenny, D. A. (1986). The moderator-mediator variable distinction in social psychological research: Conceptual, strategic, and statistical considerations. Journal of Personality and social Psychology, 51(6), 1173-1182.

Byrne, M. B. (2010). Structural Equation Modeling With AMOS (2nd Edition). New Jersey, USA: Lawrence Erbaum Associates Publisher.

Çiçek, D., & Sarı, Y. (2018). Yerel halkın turizme olan desteği: Türkiye’deki sakin şehirler üzerine bir araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 29(2), 185-196.

Çizel, B., Selçuk, O., & Atabay, E. (2020). Ortak yöntem yanlılığı üzerine sistematik bir yazın taraması. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 31(1), 7-18.

Deccio, C., & Baloglu, S. (2002). Nonhost community resident reactions to the 2002 Winter Olympics: The spillover impacts, Journal of Travel Research, 41(1), 46-56.

Deery, M., Jago, L., & Fredline, L. (2012). Rethinking social impacts of tourism research: A new research agenda. Tourism Management, 33(1), 64-73.

Ekici, R., & Çizel, B. (2014). Yerel halkın turizm gelişimi desteğine ilişkin tutumlarının destinasyonların gelişme düzeylerine göre farklılıkları. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 11(3), 73-87.

Filiz, A., & Yılmaz, Ö. D. (2017). Turizm gelişim yaklaşımları kapsamında yerel halkın turizme yönelik algı ve tutumları: Mazı Köyü Türkbükü karşılaştırmalı analizi. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(2), 1799-1824.

Gursoy, D., Ouyang, Z., Nunkoo, R., & Wei,W. (2019) Residents’ impact perceptions of and attitudes towards tourism development: A meta-analysis. Journal of Hospitality Marketing & Management, 28(3), 306-333.

Gursoy, D., Jurowski, C., & Uysal, M. (2002). Resident attitudes: A structural modeling approach. Annals of Tourism Research, 29(1), 79-105.

Güneş, E., & Alagöz, G. (2018). Yerel halkın turizm algısı: Erzincan’da bir araştırma. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15, 409-442.

Hair, J. F., Black,W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E., & Tatham, R. L. (2005). Multivariate Data Analysis (6th Edition). New Jersey: Prentice Hall.

Hayes, A. F. (2013). Introduction to Mediation, Moderation, and Conditional Process Analysis: A Regression-Based Approach. The Guilford Press, New York.

Hayes, A. F. (2018). Introduction to mediation, moderation, and conditional process analysis: A regression-based approach (2nd Edition), New York: The Guilford Press.

İmre, N. (2020). Yerel halkın turizme bakış açısının belirlenmesi: Kemaliye Örneği. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(1), 1-16.

Jurowski, C., Uysal, M., & Williams, R.D. (1997) A theoretical analysis of host community resident reactions to Tourism. Journal of Travel Research, 36(2), 3-11.

Kalaycı, Ş. (2010). Faktör Analizi, SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri (s. 319-331), Ed. Şeref Kalaycı, 5. Baskı, Ankara: Asil Yayın Dağıtım.

Kayış, A. (2010). Güvenilirlik Analizi, SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri (s. 401-419), Ed. Şeref Kalaycı, 5. Baskı, Asil Yayın Dağıtım, Ankara.

Kodaş, D., Öztürk, E., & Deniz, S. (2021). Turizmin etkilerine yönelik yerel halkın algıları, turizm gelişim desteği ve yaşam tatmini ilişkisi: Mardin odaklı bir araştırma. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(4), 2613-2629.

Lambe, C. J., Wittmann, C. M., & Spekman, R. E. (2001). Social exchange theory and research on business-to-business relational exchange. Journal of Business-to-Business Marketing, 8(3), 1-36.

Latkova, P., & Vogt, C. A. (2012). Residents’ attitudes toward existing and future tourism development in rural communities. Journal of Travel Research, 51(1), 50-67.

Lo, M. C, Songan, P., & Mohamad, A. A. (2013). Rural tourism and destination image: Community perception in tourism planning. The Macro-theme review, 2(1), 102-118.

MacKinnon, D.P., Lockwood, C. M., & Williams, J. (2004). Confidence limits for the ındirect effect: Distribution of the product and resampling methods. Multivariate Behavioral Research, 39(1), 99-128.

McGehee, N. G., & Andereck, K. L. (2004). Factors predicting rural residents’ support of tourism. Journal of travel research, 43(2), 131-140.

Neuts, B., Kimps, S., & Van der Borg, J. (2021). Resident support for tourism development: Application of a simplified resident empowerment through tourism scale on developing destinations in Flanders. Sustainability, 13(12),1-19.

Nunkoo, R., & Gursoy, D. (2012). Residents support for tourism: An identity perspective. Annals of Tourism Research, 39(1), 243-268.

Nunkoo, R., Smith, S. L., & Ramkissoon, H. (2013). Residents’ attitudes to tourism: A longitudinal study of 140 articles from 1984 to 2010. Journal of Sustainable Tourism, 21(1), 5-25.

Özel, Ç. H., & Kozak, N. (2017). An exploratory study of resident perceptions toward the tourism industry in Cappadocia: A social exchange theory approach. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 22(3), 284-300.

Özyılmaz, A., & Eser, S. (2013). Ortak metod varyansı nedir nasıl kontrol edilebilir? 21. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi (s. 500-508) Kütahya, Türkiye.

Park, K., Lee, J., & Lee, T. J. (2017). Residents’ attitudes toward future tourism development in terms of community well-being and attachment. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 22(2), 160-172.

Perdue, R. R., Long, P. T., & Allen, L. (1990). Resident support for Tourism development. Annals of Tourism Research, 17(4), 586-599.

Qin, X., Shen, H., Ye, S., & Zhou, L. (2021). Revisiting residents’ support for tourism development: The role of tolerance. Journal of Hospitality and Tourism Management, 47, 114-123.

Raykov, T., & Marcoulides, A. G. (2006). A first Course Instructural Equation Modeling (2nd Edition). New Jersey, USA: Lawrence Erlbaum Inc.

Richardson, H. A., Simmering, M. J., & Sturman, M. C. (2009). A tale of three perspectives: Examining post hoc statistical techniques for detection and correction of common method variance. Organizational Research Methods, 12(4), 762–800.

Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H., & Müller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.

Sharpley, R. (2014). Host perceptions of tourism: A review of the research, Tourism Management, 42, 37-49.

Stylidis, D., Biran, A., Sit, J., & Szivas, E. M. (2014). Residents' support for tourism development: The role of residents' place image and perceived tourism impacts. Tourism Management, 45, 260-274.

Tabachnick, B.G., & Fidell, L.S. (2001). Using Multivariate Statistics. Pearson Education Company.

Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics. Boston: Pearson.

TUİK, (2022). İl ve İlçelere Göre İl/İlçe Merkezi, Belde/Köy Nüfusu ve Yıllık Nüfus Artış Hızı, https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=Nufus-ve-Demografi-109, Erişim Tarihi: 04.02.2022

Untong, A., Kaosa-Ard, M., Ramos, V., Sangkakorn, K., & Rey-Maquieira, J. (2010). Factors influencing local resident support for tourism development: A structural equation model. In The APTA Conference (13-16), China.

Ural, A., & Kılıç, İ. (2018). Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS İle Veri Analizi (5. Baskı). Detay Yayıncılık: Ankara.

Uslu, A., & İnanır, A. (2020). Destinasyon imajının destinasyon memnuniyetine etkisi ve destinasyonun algılanan kalitesinin aracı rolü: Manavgat örneği, BMIJ, 8(2), 1753-1776.

Yaşlıoğlu, M. M. (2017). Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: Keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46, 74-85.

Yayla, Ö. (2021). Destinasyon sosyal sorumluluğunun yerel halkın turizm algısı ve desteği üzerine etkisi: Beypazarı kırsal turizm örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(3), 1306-1320.

Yu, C. P., Huang, Y. C., Yeh, P. F., & Chao, P. F. (2017). Residents’ attitudes toward island tourism development in Taiwan. Island Studies Journal, 12(2), 159-176.

Zengin, B., & Taş, M. (2021). Destinasyon imaj algısı: Erzincan-Kemaliye örneği. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (22), 147-178.

https://www.unesco.org.tr/Pages/125/122/UNESCO-D%C3%BCnya-Miras%C4%B1-Listesi, Erişim Tarihi: 11.12.2021