Trabzon Mutfak Kültüründe Unutulmaya Yüz Tutmuş Bir Lezzet: Gecin Yemeği

Ali Şen; Beyza Koç

doi:10.5281/zenodo.7783437

Yazarlar

Ali Şen Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi https://orcid.org/0000-0002-4310-362X
Beyza Koç Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi https://orcid.org/0000-0003-4770-4606

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.7783437

Anahtar Kelimeler:

Kültür, Yöresel Mutfak, Gecin Yemeği, Trabzon

Özet

Belirli bir bölgede yaşayan toplumların ayırt edici özelliklerinden birisi yemek kültürüdür. Bir yörenin iklimi, coğrafyası ve bölgede yetişen tarımsal ürünleri, o yörenin mutfak kültürünü ve yemek çeşitliliğini şekillendirmektedir. Türk mutfağı tarihi süreç içerisinde yaşamış olduğu kültürel etkileşimler sonucunda hatırı sayılır bir zenginliğe kavuşmuştur. Bununla birlikte sahip olunan yöresel mutfak zenginlikleri zaman içerisinde unutulabilmektedir. Bu sebeple yerel ürünlerin korunması ve gelecek nesillere aktarılmasına yönelik çalışmalar yapılmalıdır. Trabzon, tarihi ve kültürel geçmişi ile mutfak kültürü açısından zengin bir şehirdir. Bu çalışmada, Trabzon'un yöresel yemeklerinden biri olan "Gecin" yemeğinin tanıtılması ve literatüre kazandırılması amaçlanmıştır. Nitel araştırma yönteminin kullanıldığı bu çalışmada Trabzon'da doğup büyüyen 70 yaş ve üzeri 10 kadınla yüz yüze görüşme yapılmıştır. Yüz yüze görüşmelerde yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Görüşme sonucunda elde edilen bulgular kayıt altına alınmıştır. Bulgular sonucunda elde edilen bilgilere göre; "Gecin" yemeğinin 100 yılı aşkın bir geçmişe sahip olduğu ortaya çıkmıştır. Gecin yemeği eskisi kadar sık yapılmamakta ve yörede bazı aileler dışında tanınmamaktadır. Bu yemeğin unutulmaması, yöre restoranlarının menülerinde yer alması ve gelecek nesillere aktarılması için tanıtım çalışmalarının yapılması önem arz etmektedir.

Anahtar kelimeler: Kültür, Yöresel Mutfak, Gecin Yemeği, Trabzon

İndirmeler

İndirme verileri henüz mevcut değil.

Referanslar

Akturfan, M. ve Şen, A. (2019). Karaman mutfak kültürüne ait Etli ekmek üzerine nitel bir araştırma, H. Muşmal, E. Yüksel ve M.A. Kapar (Ed.), Karaman Araştırmaları II içinde (s. 707-713). Konya: Palet Yayınları.

Akturfan ve Şen (2022). Ermenek mutfak kültüründe geleneksel bir lezzet: Tarhanabaşı. Can, Ö.P., Hastaoğlu E. ve Saraç, M.G. (Ed.), Internatıonal Congress on Food Researches içinde (s. 214-224). Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi.

Badem, A. & Akturfan, M. (2020). Yöresel bir çorba: Arabaşı (Arap aşı, Ara aşı). M.S. Küçüktığlı, Y.Seçim, M.M. Adabalı ve M.Yılmaz (Ed.), Anadolu Mutfak Kültüründen Esintiler içinde (s. 38-59). Konya: Konya Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları.

Beşirli, H. (2012). Yemek sosyolojisi yiyeceklere ve mutfağa sosyolojik bakış. Ankara: Phoenix Yayınevi.

Ciğerim, N. (2001). Türk mutfak kültürü üzerine araştırmalar: Batı ve Türk mutfağı'nın gelişimi, etkileşimi ve yiyecek içecek hizmetlerinde Türk mutfağının yerine bir bakış, Ankara, 28.

Çokişler, N. & Türker, A. (2015). Mutfak kültürünün turizm ürünü olarak kullanım etkinliğinin incelenmesi: Ayder turizm merkezi örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, 6 (14), 122-136.

Doğdubay, M. & Giritlioğlu, İ. (2011). Mutfak turizmi, N. Hacıoğlu ve C. Avcıkurt (Eds.), Turistik Ürün Çeşitlendirmesi içinde (s. 433-456). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.

Dokur N. (2009). Rize ili Çamlıhemşin ilçesi köylerinin yemek kültürü üzerine bir çalışma, (Yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.

Özkaya, F. D. (2009). Türk mutfağında zeytinyağı. Göğüş, F., Özkaya, M.T. ve Ötleş, S. (Ed.), Zeytinyağı, içinde (s. 252-263). Ankara: Eflatun Yayınevi.

Fieldhouse, P. (1991). Food and nutrition: customs and culture, New Hampshire, London: Nelson Thornes Ltd.

Türk Dil Kurumu Sözlükleri (2022). Gecin Kelimesinin Anlamı. www.sozluk.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.

Güldemir, O. (2014, Nisan). Orta Asya’dan cumhuriyet dönemine Türk mutfağındaki yemeklerin değişimi: yazılı kaynaklar üzerinden bir değerlendirme. VII. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi, Aydın.

Gürs, M. (2013). Yeni Anadolu mutfağı, İstanbul Yiyecek İçecek Grubu. https:// www.iyig.com.tr/tr/projeler/yeni-anadolu-mutfagi adresinden edinilmiştir.

Gvion, L., & Trostler, N. (2008). From spaghetti and meatballs through Hawaiian pizza to sushi: The changing nature of ethnicity in American restaurants. The Journal Of Popular Culture, 41, 6, 950-974.

Işıldar, P. (2016). Sürdürülebilirlik ve gastronomi. Kurgun, H. ve Özşeker, D.B. (Ed.), Gastronomi ve Turizm, içinde (s.45-63). Ankara: Detay Yayıncılık.

Kızılırmak, İ., Albayrak, A. & Küçükali, S. (2014). Yöresel mutfağın kırsal turizm işletmelerinde uygulanması: Uzungöl örneği. Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 4 (1), 75-83.

Közleme, O. (2012). Türk mutfak kültürü ve din. İstanbul: Rağbet Yayınları.

Maviş, F. (2003). Endüstriyel yiyecek üretimi. Ankara: Detay Yayıncılık.

Merdol, T. K. (1998). Türk mutfak kültürü üzerine araştırmalar. Tarihten günümüze toplumlar ve beslenme alışkanlıkları, içinde (s. 135-143). Ankara: Türk Halk Kültürünü Araştırma ve Tanıtma Vakfı Yayınları.

Richard C.Y., Jakša Kivela & Athena H.N. (2010). Food preferences of Chinese tourists, Annals Of Tourism Research, - Elsevier,1-26.

Şahin, H. (2008). Türkiye Selçuklu ve Beylikler dönemi mutfağı, Türk mutfağı, Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.

Şengül, S. (2016). Yöresel mutfak tercihindeki motivasyon unsurlarının destinasyonu tekrar tercih etme ve başkalarına önerme üzerine etkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.

Toygar, K. (2001). Türk Mutfak Kültürü Üzerine Araştırmalar, Ankara: Türk Halk Kültürünü Araştırma ve Tanıtma Yayınları.

Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası (2013). Her Mevsim Karadeniz Projesi Master Planı. http://ttso.org.tr/dosyalar/Her_Mevsim_karadeniz_Projesi_Master_Plan/files/assets/basic html/toc.html adresinden edinilmiştir