Örgütsel Bağlılığın Sanal Kaytarma Davranışı Üzerine Etkisinde Örgütsel Sinizmin Aracılık Rolü: Seyahat İşletmelerinde Bir Uygulama

Özet

Son yıllarda örgütsel bağlılık kavramı, yönetim ve organizasyon yazınında önem kazanan ve üzerinde çalışmalar yapılan konulardan birisi konumuna gelmiştir. Örgütsel bağlılığın oluşmadığı durumlarda çalışanlar, örgüte zarar verecek davranışlar sergileyebilmektedirler. Çalışan bağlılıklarına zarar veren ve olumsuz davranış sergilemelerine sebep olan olguların başında ise sinizm gelmektedir. Çalışanlar, beklentilerinin karşılanmaması, fikirlerine değer verilmemesi veya adaletsizlik olduğunu düşünmeleri durumunda sinik bireylere dönüşmekte ve örgütlerine zarar verecek davranışlar sergilemektedirler. Bu davranışlar arasında “Sanal Kaytarma” olarak adlandırılan, mesai saatleri içerisinde teknolojik unsurların ve internetin şahsi amaç ve zevkler çerçevesinde kullanılması da bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı, seyahat acentesi çalışanlarının örgütsel bağlılık algıları ve sanal kaytarma davranışları arasındaki ilişkide örgütsel sinizm algılarının aracılık rolünün araştırılmasıdır. Araştırma verileri, Antalya ili merkezinde faaliyet gösteren A grubu seyahat acentesi çalışanlarından elde edilmiştir. Elektronik posta yoluyla gönderilen anketlerden 417 tanesinin geri dönüşü sağlanmış, incelemeler sonucunda özensiz ve eksiz doldurma sebebiyle 21 adet anket formu değerlendirme dışında bırakılmış ve 396 anket formu ile analizler gerçekleştirilmiştir. Araştırmada temel analiz yöntemi olarak yapısal eşitlik modellemesi tercih edilmiştir. Yapılan analizler neticesinde, çalışanların örgütsel bağlılık algılarının sanal kaytarma davranışları üzerinde negatif yönlü ve anlamlı bir etkisi olduğu; örgütsel sinizm algılarının örgütsel bağlılık algıları üzerinde negatif yönlü ve anlamlı bir etkisi olduğu; örgütsel sinizm algılarının ise sanal kaytarma davranışları üzerinde pozitif yönlü ve anlamlı bir etkisi olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın temel hipotezine ilişkin bulgular incelendiğinde ise, çalışanların örgütsel bağlılık algıları ve sanal kaytarma davranışları arasındaki ilişkide örgütsel sinizm algılarının aracılık etkisi olduğu tespit edilmiştir.